Omdenkspel

Omdenkspel

Dit Omdenkspel en de daartoe horende kaarten zijn gebaseerd op het werk van Otto Laske en Iva Vurdelja. Otto Laske vroeg zich af hoe we ons een beeld vormen van een probleem of een uitdaging, en of dat beeld voldoende rijk was. Het viel hem immers op dat we veel beslissingen nemen die gebaseerd zijn op te sterke vereenvoudigingen van, en niet getoetste aannames over, de realiteit. Hij ontwikkelde een geheel van begrippen, een denkkader, waarmee we onze gedachtegang kritisch kunnen bevragen, zodat we een meer omvattend perspectief verwerven en uiteindelijk een betere, want meer geïntegreerde, besluitvorming bereiken.

Otto Laske onderscheidt vier groepen van denkvormen (of denksjablonen) waarmee je begrip opbouwt. Elke groep van denkvormen is gebouwd op één van vier principes van dialectisch denken:

• Het eerste principe van dialectisch denken is uit te gaan van het grotere omvattende geheel. Dit betekent in wezen dat je niets op zich, geïsoleerd, kunt zien. Er is altijd een breder beeld waarin iets is ingebed, en op zijn beurt vormt alles een breder beeld voor iets anders.
• Een tweede principe is uit te gaan van dynamieken en constante verandering. Alles wat bestaat is in beweging. Niets is statisch, alles evolueert van één toestand naar een andere. Het wordt met andere woorden iets dat het nog niet is, en laat daarbij achter zich wat het niet meer is.
• Een derde principe is uit te gaan van samenhang of gemeenschappelijkheid. Alles is op één of andere manier verbonden met iets anders, en verbindt zelf eigen bestanddelen in zichzelf. Het zijn de samenhangen die een gebeurtenis, onderwerp of ervaring hun betekenis geven.
• Het vierde principe van dialectisch denken is gebaseerd op de natuurlijke verandering waar we allen aan onderhevig zijn, maar maakt van dit proces een bewust nagestreefde, door doelen gestuurde verandering. Dit is het principe van gedaanteverandering, metamorfose. Het is complexer dan de vorige drie omdat het een combinatie vormt van de voorgaande principes. Metamorfose is een ontwikkelingsgerichte beweging naar een nieuwe gedaante die de vorige overstijgt maar tegelijk integreert.

Het omdenkspel vertaalt deze vier principes van denken naar vier reeksen van gedachteopenende vragen. Binnen elke reeks onderscheiden we drie niveaus van perspectiefinname: een onderscheidend, een uitdiepend en een integrerend perspectief. Elk perspectief heeft een eigen pictogram: een richtingzoekende pijl voor vragen die helpen om onderscheid te maken, een microscoop bij de uitdiepende vragen, en een vijfhoek voor de integrerende vragen.

Samen vormen de 4 denkvormen en de 3 perspectiefinnames 12 denkstructuren. Het spel bestaat uit 8 vragen per denkstructuur. In elk van de 96 vragen worden de onderling nagenoeg uitwisselbare termen element, onderwerp, probleem, concept, idee, gebeurtenis, interventie, activiteit e.d.m. vertegenwoordigd door ‘X’.

Het kaartspel kan individueel of door een team gebruikt worden om een meer omvattend perspectief te krijgen op uitdagingen, probleemaanpak, of spanningsvelden. Het team zet de vragen dan bijvoorbeeld in bij projectvoorbereiding, tussentijds opvolgingsoverleg of een gezamenlijke terugblik.

Kritisch faciliteren met het omdenkspel

Meer dan 80 % van de verandertrajecten en organisatieontwikkelingstrajecten maakt de verwachtingen niet waar. Dit heeft deels te maken met de zeer sterke gedragsmatige faciliteringsinsteek. Veranderkundigen richten zich voornamelijk op gedragsverandering en staan onvoldoende stil bij hoe ze bij de deelnemers een ander denken, vaak mindshift genoemd, kunnen bewerkstelligen. Het wordt alsmaar duidelijker dat je toenemende complexiteit enkel maar succesvol kan aanpakken door meer omvattend en integratiever te denken. Door kritisch te faciliteren versterken Veranderkundigen de impact van hun interventies door een nieuwe balans te ontwikkelen tussen gedragsmatige én denk interventies.

Het programma ‘‘Next level systeem denktools voor leidinggevenden‘ ondersteunt senior managers en veranderkundigen in hoe ze met teams uitdagingen op een meer holistische manier kunnen aanpakken en tot betere besluitvorming kunnen komen. Het kader dat aan de basis ligt van het omdenkspel wordt verder praktisch uitgediept. Je leert de verschillende denkstructuren als begeleider van veranderingsprocessen te herkennen en te hanteren. Meer informatie over dit programma vind je hier.

Het meten van de breedte en diepte van perspectiefname (denken en omdenken) van individuen en binnen teams

De Dynamic Collaboration Applicatie stelt je in staat om de kwaliteit van het doordachte handelen te meten, zowel op individueel als op team niveau. De applicatie is ontwikkeld met steun van het Agentschap Innovatie en Ondernemen (Vlaio) en wordt op dit moment al in meer dan 20 bedrijven gebruikt om gerichtere veranderkundige interventies te ontwikkelen. Deze interventies gaan van het herdenken van diverse deelprocessen binnen hun human capital waardeketen (van werving- en selectie, onboarding, vorming, en performance management) of het herdenken van aanpakken om tot betere teamwerking of teamoverschrijdende samenwerking te komen (in projectwerking, in het verhogen van business agility, en in het realiseren van transitie naar nieuwe operationele en zakelijke modellen).

Je kan, zowel als bedrijf of als consultant, aan de slag met de applicatie na één opleidingsdag. De opleidingsdag wordt telkens aangepast aan specifieke vraagstukken en uitdagingen van gebruikers.

Hoe kun je het omdenkspel bestellen?

De kostprijs per spel bedraagt 55 Euro (excl. BTW, excl. verzendingskosten). Je kan je exemplaar bestellen via de bijgevoegde paypal-button.

Indien je geïnteresseerd bent in grotere hoeveelheden, contacteer jan@connecttransform.be.

ISBN: 97894-6388-300-9

Mocht je een Engelstalige versie wensen, bezoek dan de Engelstalige pagina.

Je exemplaar wordt verstuurd binnen de drie werkdagen.

Mis ook het begeleidende boek Geen samenwerken zonder samendenken of de verder verdiepende publicaties Dynamic Collaboration , Practices of Dynamic Collaboration, en het Dynamic Collaboration Playbook niet. Klik op de links voor meer informatie.